Category:
Trắc nghiệm Chân trời Vật lý 11 Bài 4 Dao động tắt dần và hiện tượng cộng hưởng
Tags:
Bộ đề 1
13. Hiện tượng cộng hưởng có ý nghĩa quan trọng trong đời sống và kỹ thuật. Ví dụ nào sau đây KHÔNG phải là ứng dụng của hiện tượng cộng hưởng?
Phương án 1 (loa): cộng hưởng âm giúp khuếch đại âm thanh. Phương án 2 (cầu rung): cầu rung lắc mạnh là biểu hiện của cộng hưởng. Phương án 3 (máy dò sóng): mạch cộng hưởng chỉ cho phép một tần số sóng radio đi qua. Phương án 4 (đồng hồ quả lắc): đồng hồ quả lắc hoạt động dựa trên dao động tự do được duy trì, không phải là ứng dụng trực tiếp của hiện tượng cộng hưởng, mà là giữ cho dao động ổn định. Tuy nhiên, nếu xét trường hợp ngoại lực từ cơ cấu lên dây cót tác dụng vào đúng chu kỳ dao động riêng của quả lắc thì có thể coi là cộng hưởng. Nhưng so với các phương án kia, 4 là ít liên quan trực tiếp đến cộng hưởng khuếch đại biên độ. Xét lại: Đồng hồ quả lắc duy trì dao động bằng cách bù đắp năng lượng mất mát do ma sát, đây là dao động duy trì. Cộng hưởng là khi tần số ngoại lực bằng tần số riêng. Câu hỏi là KHÔNG PHẢI ứng dụng. Phương án 2 rõ ràng là hiện tượng cộng hưởng gây hại. Phương án 1 và 3 là ứng dụng có lợi. Phương án 4 là duy trì dao động. Tuy nhiên, việc duy trì dao động có thể liên quan đến việc tác dụng ngoại lực có tần số gần với tần số riêng để bù năng lượng. Nhưng nếu nói về ứng dụng cộng hưởng để tăng biên độ, thì 1 và 3 là rõ nhất. Hãy xem lại định nghĩa cộng hưởng: biên độ dao động cưỡng bức đạt cực đại khi tần số ngoại lực bằng tần số riêng. Phương án 2 là ví dụ điển hình của cộng hưởng phá hoại. Phương án 1 và 3 là ứng dụng có lợi. Phương án 4, việc giữ cho dao động đều đặn là dao động duy trì, không hẳn là cộng hưởng theo nghĩa tăng biên độ. Tuy nhiên, một số nguồn coi việc duy trì dao động bằng cách bù năng lượng vào đúng thời điểm là một dạng của cộng hưởng. Nếu vậy, thì không có phương án nào là KHÔNG phải. Hãy xem xét lại. Có thể câu hỏi muốn phân biệt cộng hưởng với dao động duy trì. Dao động duy trì là dao động có biên độ không đổi theo thời gian dưới tác dụng của ngoại lực điều hòa có tần số bằng tần số riêng. Cộng hưởng là hiện tượng biên độ dao động cưỡng bức tăng đột ngột khi tần số ngoại lực bằng tần số riêng. Với cách hiểu này, đồng hồ quả lắc là ví dụ của dao động duy trì. Tuy nhiên, nhiều tài liệu gộp chung. Để chắc chắn, hãy xem các ví dụ khác. Xe máy qua cầu rung mạnh là cộng hưởng. Loa khuếch đại âm thanh là cộng hưởng. Máy dò sóng là mạch cộng hưởng. Vậy, đồng hồ quả lắc là cái KHÁC BIỆT nhất. Kết luận: Đồng hồ quả lắc giữ cho dao động đều đặn.
