Category:
[KNTT] Trắc nghiệm Hoá học 11 bài 2 Cân bằng trong dung dịch nước
Tags:
Bộ đề 1
6. Cho phản ứng cân bằng: \(PCl_5(r) \Leftrightarrow PCl_3(l) + Cl_2(k)\). Nếu tăng áp suất của hệ bằng cách giảm thể tích, cân bằng sẽ chuyển dịch theo chiều nào ?
Phản ứng này có sự tham gia của chất rắn (PCl5) và chất lỏng (PCl3), chỉ có Cl2 là chất khí. Số mol khí ở hai vế là khác nhau (vế trái 0, vế phải 1). Tuy nhiên, theo nguyên lý Le Chatelier, việc tăng áp suất (giảm thể tích) chỉ ảnh hưởng đến cân bằng khi có sự thay đổi về số mol khí giữa hai vế. Ở đây, chỉ có Cl2 là khí, và số mol khí ở vế trái là 0, ở vế phải là 1. Việc tăng áp suất sẽ làm cân bằng chuyển dịch theo chiều làm giảm số mol khí, tức là chiều nghịch. Tuy nhiên, câu hỏi lại nói về dung dịch nước, và các chất này không thực sự tồn tại trong dung dịch nước theo cách này. Giả định đây là cân bằng trong pha khí. Nếu PCl5 là khí, PCl3 là khí, Cl2 là khí, thì số mol khí vế trái = 1, vế phải = 2. Tăng áp suất làm chuyển dịch cân bằng sang chiều làm giảm số mol khí, tức là chiều thuận. Nhưng đề bài nói dung dịch nước, nên cần xem xét lại. Nếu xem xét các chất này tan trong dung dịch thì việc thay đổi áp suất chung không ảnh hưởng nhiều bằng thay đổi nồng độ từng chất. Tuy nhiên, nếu câu hỏi ám chỉ cân bằng khí, và ta đang xét nó trong điều kiện có dung môi nước, thì ảnh hưởng của áp suất lên cân bằng khí vẫn tuân theo nguyên lý. Trong trường hợp PCl5(k) <=> PCl3(k) + Cl2(k), tăng áp suất làm chuyển dịch sang chiều thuận. Nhưng đề bài có vẻ hơi mâu thuẫn giữa dung dịch nước và phản ứng này. Nếu chỉ có Cl2 là khí và các chất kia không bay hơi hoặc không đáng kể về áp suất, thì việc tăng áp suất sẽ làm giảm nồng độ khí Cl2, chuyển dịch cân bằng về phía có ít khí hơn, tức là chiều nghịch. Tuy nhiên, theo cách hiểu thông thường của cân bằng hóa học trong dung dịch nước, ảnh hưởng của áp suất lên cân bằng của các chất tan thường không đáng kể trừ khi có khí tham gia trực tiếp vào cân bằng. Nếu ta giả định rằng PCl5, PCl3, Cl2 đều là các chất tan trong dung dịch và tồn tại dưới dạng phân tử, thì việc thay đổi áp suất chung không ảnh hưởng đến cân bằng. Tuy nhiên, nếu Cl2 là khí thoát ra khỏi dung dịch hoặc là một phần của cân bằng, thì áp suất sẽ có ảnh hưởng. Nếu PCl5, PCl3, Cl2 đều là chất tan và không tạo khí bay hơi đáng kể, thì cân bằng không chuyển dịch. Giả định các chất này không tạo khí bay hơi. Kết luận: Không chuyển dịch.