[KNTT] Trắc nghiệm Ngữ văn 12 bài 4 Thực hành tiếng Việt: Nghệ thuật sử dụng điển cố trong tác phẩm văn học
1. Câu Cá chép hóa rồng là một điển cố quen thuộc, nó thường biểu trưng cho điều gì?
A. Sự biến đổi từ xấu thành tốt.
B. Sự thay đổi hoàn cảnh sống.
C. Sự vươn lên, vượt khó để đạt được thành công lớn lao.
D. Sự trở về quê hương sau thời gian xa xứ.
2. Việc sử dụng điển cố cung tên trong thơ ca thường gợi lên ý nghĩa gì?
A. Sự bình yên, ấm no.
B. Sự chuẩn bị, sẵn sàng cho chiến đấu hoặc hành động quyết đoán.
C. Nỗi buồn chia ly, xa cách.
D. Sự lãng mạn, tình yêu đôi lứa.
3. Yếu tố nào là cốt lõi để đánh giá sự thành công của việc sử dụng điển cố trong một tác phẩm văn học?
A. Số lượng điển cố được sử dụng càng nhiều càng tốt.
B. Điển cố phải quen thuộc với đa số độc giả.
C. Sự phù hợp với nội dung, chủ đề và có tác dụng làm phong phú thêm ý nghĩa tác phẩm.
D. Điển cố phải đến từ những tác phẩm kinh điển, có giá trị lịch sử lâu đời.
4. Câu thơ Thương thay thập diện mai phục (Nguyễn Du) sử dụng điển cố nào?
A. Nguồn gốc của điển cố thập diện mai phục là từ một điển tích văn học cổ.
B. Điển cố thập diện mai phục ám chỉ một âm mưu, kế hoạch hiểm độc nhằm tiêu diệt đối phương.
C. Tác giả Nguyễn Du đã sáng tạo ra điển cố thập diện mai phục.
D. Điển cố thập diện mai phục chỉ sự đoàn kết, tương trợ lẫn nhau.
5. Câu Thân em như chẽn lúa đòng đòng (ca dao) có thể xem là một dạng so sánh mang tính điển hình, tương tự cách sử dụng điển cố ở điểm nào?
A. Đều sử dụng hình ảnh quen thuộc để nói lên ý nghĩa sâu sắc.
B. Đều có nguồn gốc từ những câu chuyện cổ tích.
C. Đều mang tính chất khoa học, chính xác tuyệt đối.
D. Đều nhằm mục đích châm biếm, đả kích.
6. Việc sử dụng điển cố cầm kỳ thi họa nhằm mục đích gì trong việc khắc họa nhân vật?
A. Nhấn mạnh sự giàu có, sung túc của nhân vật.
B. Thể hiện phẩm chất, tài năng và cốt cách của nhân vật trí thức, tao nhã.
C. Miêu tả sự vất vả, lam lũ của nhân vật.
D. Làm nổi bật sự xung đột, mâu thuẫn trong nội tâm nhân vật.
7. Sử dụng điển cố công thành danh toại có ý nghĩa gì đối với việc miêu tả nhân vật?
A. Nhấn mạnh sự cô độc, ẩn dật của nhân vật.
B. Thể hiện sự thành công vang dội, đạt được danh vọng.
C. Diễn tả sự nghiệp dang dở, chưa hoàn thành.
D. Nói về sự hi sinh, cống hiến thầm lặng.
8. Điển cố ngư tiều vấn đáp thường được dùng để tái hiện khung cảnh gì?
A. Cuộc sống xa hoa, quyền quý của vua chúa.
B. Cảnh buôn bán tấp nập ở chợ.
C. Cuộc sống bình dị, an nhàn của người dân thôn dã.
D. Cảnh chiến trận khốc liệt.
9. Việc sử dụng điển cố phù vân trong thơ ca thường gợi lên tâm trạng gì của con người?
A. Niềm vui, sự hân hoan.
B. Nỗi buồn man mác, sự vô thường của cuộc sống.
C. Sự quyết tâm, ý chí mạnh mẽ.
D. Niềm tin vào tương lai tươi sáng.
10. Điển cố vạn sự tại nhân nhấn mạnh yếu tố nào trong cuộc sống?
A. Sự may mắn, ngẫu nhiên.
B. Vai trò quyết định của ý chí và hành động con người.
C. Sự tác động của yếu tố khách quan, hoàn cảnh.
D. Sự chi phối của định mệnh, số phận.
11. Điển cố lưỡng đầu chi đao có nghĩa là gì?
A. Một loại vũ khí cổ có hai lưỡi.
B. Sự lưỡng lự, khó quyết định giữa hai lựa chọn.
C. Sự mâu thuẫn, chia rẽ trong nội bộ.
D. Một con đường có hai lối rẽ.
12. Câu Đường vô)... (Nguyễn Bỉnh Khiêm) sử dụng điển cố gì để nói về sự thay đổi của thời thế?
A. Đường vô ám chỉ con đường dẫn đến địa ngục.
B. Đường vô là điển cố chỉ sự mất kiểm soát, không thể quay đầu lại.
C. Đường vô là điển cố có nguồn gốc từ một sự kiện lịch sử về sự suy tàn của một triều đại.
D. Đường vô là điển cố ám chỉ sự bế tắc, không lối thoát.
13. Điển cố họa hổ họa bì nan, họa cốt nan thường được dùng để nói về điều gì?
A. Sự khó khăn trong việc vẽ cảnh vật thiên nhiên.
B. Sự khó khăn trong việc thấu hiểu bản chất, tâm địa con người.
C. Sự dễ dàng trong việc đạt được thành công.
D. Sự đơn giản trong việc phân biệt đúng sai.
14. Câu Trời đất cho ai mà để lại cho ai có thể liên hệ với điển cố nào về sự vô thường của quyền lực?
A. Điển cố phù vân (mây nổi).
B. Điển cố bèo dạt mây trôi.
C. Điển cố sông có khúc, người có lúc.
D. Điển cố cây đa, bến cũ.
15. Trong tác phẩm văn học, điển cố được sử dụng chủ yếu với mục đích nào sau đây?
A. Tạo sự mới lạ, độc đáo cho ngôn ngữ viết.
B. Nêu bật tài năng uyên bác của tác giả.
C. Làm cho ngôn ngữ trở nên cô đọng, hàm súc và gợi nhiều liên tưởng.
D. Chứng minh kiến thức sâu rộng về lịch sử và văn hóa.
16. Điển cố khuynh quốc khuynh thành dùng để miêu tả phẩm chất gì của người phụ nữ?
A. Sự đảm đang, tháo vát trong công việc.
B. Vẻ đẹp nghiêng nước, nghiêng thành, có sức ảnh hưởng lớn.
C. Sự giàu có, quyền lực tuyệt đối.
D. Trí tuệ uyên bác, khả năng lãnh đạo.
17. Việc sử dụng điển cố tả thanh thiên trong thơ ca thường mang ý nghĩa gì?
A. Biểu tượng cho sự bất công, oan trái.
B. Biểu tượng cho sự trong sáng, chân lý.
C. Biểu tượng cho sự thay đổi, biến động.
D. Biểu tượng cho sự cô đơn, lẻ loi.
18. Điển cố trường kiếm thường gắn liền với hình ảnh nào trong văn học?
A. Người nông dân cần cù lao động.
B. Người học giả uyên bác.
C. Người chiến sĩ, hiệp khách có chí khí.
D. Người nghệ sĩ tài hoa.
19. Điển cố quá giang thường ám chỉ hành động gì?
A. Vượt qua một chặng đường khó khăn.
B. Nhờ vả, cầu cạnh người khác.
C. Tạm dừng chân, nghỉ ngơi.
D. Trở về nguồn cội.
20. Câu Thất thủ kinh đô là một điển cố thường dùng để nói về sự kiện gì?
A. Một cuộc khởi nghĩa thành công.
B. Việc kinh đô bị chiếm đóng, mất quyền kiểm soát.
C. Sự phát triển thịnh vượng của kinh đô.
D. Một lễ hội lớn được tổ chức tại kinh đô.
21. Trong thơ ca, điển cố hồng nhan bạc mệnh thường được sử dụng để diễn tả điều gì?
A. Sự bất công của xã hội đối với phụ nữ.
B. Vẻ đẹp rực rỡ nhưng đoản mệnh của người phụ nữ.
C. Sự chung thủy, son sắt của người phụ nữ.
D. Nỗi buồn cô đơn của người phụ nữ.
22. Điển cố nhất môn tam công trong văn học Việt Nam thường liên quan đến tầng lớp xã hội nào?
A. Giới trí thức, học giả.
B. Tầng lớp quý tộc, quan lại cao cấp.
C. Giới thương nhân, kinh doanh.
D. Tầng lớp nông dân, lao động.
23. Trong ngữ cảnh nào, việc sử dụng điển cố bát cơm chan nước mắt được xem là hiệu quả nhất?
A. Khi miêu tả bữa ăn thịnh soạn của người giàu có.
B. Khi nói về sự gian khổ, nghèo đói, tủi nhục của kiếp người.
C. Khi miêu tả niềm vui đoàn tụ của gia đình.
D. Khi thể hiện sự hào phóng, ban ơn của bậc bề trên.
24. Việc sử dụng điển cố lưu ly trong thơ ca Việt Nam thường gợi lên hình ảnh gì?
A. Sự giàu sang, phú quý.
B. Nỗi buồn chia ly, nhớ nhung da diết.
C. Sự cao quý, thanh tao của người quân tử.
D. Cảnh vật thiên nhiên tươi đẹp, thanh bình.
25. Việc sử dụng điển cố nhân chi sơ, tính bản thiện trong tác phẩm nhằm mục đích gì?
A. Chứng minh con người sinh ra đã có bản tính độc ác.
B. Khẳng định bản chất tốt đẹp, lương thiện bẩm sinh của con người.
C. Nêu bật sự phức tạp trong tâm lý con người.
D. Phê phán những hành vi xấu xa, độc ác.
