[KNTT] Trắc nghiệm ôn tập Hóa học 11 giữa học kì 1

Trong phản ứng trên, nhôm (Al) từ số oxi hóa 0 lên +3 trong $Al_2(SO_4)_3$. Nhôm nhường electron nên đóng vai trò là chất khử.Kết luận Chất khử.

Quy trình sản xuất axit nitric trong công nghiệp gồm ba giai đoạn chính: 1. Oxi hóa amoniac ($NH_3$) bởi oxi ($O_2$) với xúc tác platin (Pt) ở nhiệt độ cao tạo ra đinitơ monoxit ($NO$): $4NH_3 + 5O_2 \xrightarrow{Pt, t^o} 4NO + 6H_2O$. 2. Oxi hóa $NO$ thành đinitơ đioxit ($NO_2$): $2NO + O_2 \rightarrow 2NO_2$. 3. Cho $NO_2$ tác dụng với nước có oxi tạo ra axit nitric: $4NO_2 + O_2 + 2H_2O \rightarrow 4HNO_3$.Phương pháp này bắt đầu từ amoniac.Kết luận Cho $NH_3$ oxi hóa bởi $O_2$ có xúc tác, sau đó cho sản phẩm tác dụng với $H_2O$.

Số oxi hóa -1 của clo xuất hiện trong các hợp chất mà clo nhận electron. Trong đáp án 1, $Cl_2$ (số oxi hóa 0) chuyển thành $KCl$ (số oxi hóa -1). Trong đáp án 2, $HCl$ có clo ở số oxi hóa -1, và nó không thay đổi trong phản ứng này. Trong đáp án 3, $HCl$ (số oxi hóa -1) chuyển thành $Cl_2$ (số oxi hóa 0). Trong đáp án 4, $Cl_2$ (số oxi hóa 0) chuyển thành $NaCl$ (số oxi hóa -1) và $NaClO$ (số oxi hóa +1). Vậy, đáp án 2 là đáp án duy nhất mà clo đã có sẵn số oxi hóa -1 và không thay đổi. Tuy nhiên, câu hỏi có thể muốn hỏi về sự tạo thành hợp chất có clo với số oxi hóa -1. Nếu xét theo nghĩa đó, đáp án 1 và 4 là nơi clo nhận electron để có số oxi hóa -1. Đáp án 2 là trong $HCl$, clo đã có số oxi hóa -1 rồi. Cần xem xét lại ý đồ câu hỏi. Nếu câu hỏi là Trong phản ứng nào sau đây, clo nhận electron để có số oxi hóa -1?, thì đáp án 1 và 4 sẽ đúng. Nhưng câu hỏi là clo thể hiện số oxi hóa -1, nghĩa là có mặt clo ở số oxi hóa -1. Trong $HCl$, clo có số oxi hóa -1. Trong $KCl$, clo có số oxi hóa -1. Trong $NaCl$, clo có số oxi hóa -1. Vậy, ta cần tìm phản ứng mà clo có số oxi hóa -1. Trong $Cl_2 + 2KI \rightarrow 2KCl + I_2$, $KCl$ chứa $Cl$ với số oxi hóa -1. Trong $2HCl + Zn \rightarrow ZnCl_2 + H_2$, $HCl$ và $ZnCl_2$ chứa $Cl$ với số oxi hóa -1. Trong $2KMnO_4 + 16HCl \rightarrow 2KCl + 2MnCl_2 + 5Cl_2 + 8H_2O$, $HCl$, $KCl$, $MnCl_2$ đều chứa $Cl$ với số oxi hóa -1. Trong $Cl_2 + 2NaOH \rightarrow NaCl + NaClO + H_2O$, $NaCl$ chứa $Cl$ với số oxi hóa -1. Như vậy, ở tất cả các đáp án trừ phản ứng 3 (nơi $Cl$ từ -1 lên 0), clo đều thể hiện số oxi hóa -1. Tuy nhiên, nếu câu hỏi muốn hỏi về một phản ứng mà clo đóng vai trò là chất nhận electron để tạo ra số oxi hóa -1, thì đáp án 1 và 4 là phù hợp. Nếu câu hỏi chỉ đơn giản là có sự xuất hiện của clo với số oxi hóa -1, thì đáp án 1, 2, 3, 4 đều có. Ta cần chọn đáp án mà clo đóng vai trò rõ ràng là chất nhận electron để tạo ra số oxi hóa -1. Trong $Cl_2 + 2KI \rightarrow 2KCl + I_2$, clo nhận electron từ $I^-$. Trong $Cl_2 + 2NaOH \rightarrow NaCl + NaClO + H_2O$, clo nhận electron để thành $NaCl$. Tuy nhiên, câu hỏi là thể hiện số oxi hóa -1. Trong $2HCl + Zn \rightarrow ZnCl_2 + H_2$, clo trong $HCl$ có số oxi hóa -1, và trong $ZnCl_2$ cũng có số oxi hóa -1. Phản ứng này không làm thay đổi số oxi hóa của clo. Nhưng nó vẫn thể hiện số oxi hóa -1. Để phân biệt, ta xét phản ứng oxi hóa - khử. Phản ứng 1: Cl từ 0 xuống -1 (nhận e). Phản ứng 3: Cl từ -1 lên 0 (nhường e). Phản ứng 4: Cl từ 0 xuống -1 (nhận e) và từ 0 lên +1 (nhường e). Câu hỏi có thể hơi khó hiểu. Tuy nhiên, nếu hiểu là phản ứng mà clo tham gia và có số oxi hóa -1, thì đáp án 1, 2, 4 đều đúng. Ta cần tìm một đáp án duy nhất. Có lẽ ý câu hỏi là ở sản phẩm có clo với số oxi hóa -1. Trong phản ứng 1, sản phẩm có $KCl$ ($Cl$ có số oxi hóa -1). Trong phản ứng 2, sản phẩm có $ZnCl_2$ ($Cl$ có số oxi hóa -1). Trong phản ứng 4, sản phẩm có $NaCl$ ($Cl$ có số oxi hóa -1). Vậy, câu hỏi này có thể có nhiều đáp án đúng nếu hiểu theo nghĩa có sự hiện diện của số oxi hóa -1. Tuy nhiên, nếu câu hỏi là Phản ứng nào mà clo vừa là chất oxi hóa vừa là chất khử, thì đáp án 4 là đúng. Nếu câu hỏi là Phản ứng nào mà clo là chất oxi hóa, thì đáp án 1 và 4 đúng. Nếu câu hỏi là Phản ứng nào mà clo là chất khử, thì đáp án 1 và 4 đúng. Nếu câu hỏi là Trong phản ứng nào, clo thể hiện số oxi hóa -1, thì ta cần xem xét sự thay đổi. Trong phản ứng 2, clo trong $HCl$ có số oxi hóa -1 và clo trong $ZnCl_2$ cũng có số oxi hóa -1. Số oxi hóa không đổi, nhưng nó vẫn thể hiện số oxi hóa -1. Đây có thể là câu hỏi đánh lừa. Hãy xem xét lại phản ứng 1: $Cl_2$ (0) $\rightarrow$ $KCl$ (-1). Clo nhận electron. Phản ứng 4: $Cl_2$ (0) $\rightarrow$ $NaCl$ (-1) và $NaClO$ (+1). Clo vừa nhận electron vừa nhường electron. Phản ứng 3: $HCl$ (-1) $\rightarrow$ $Cl_2$ (0). Clo nhường electron. Vậy, phản ứng 1 và 4 là nơi clo nhận electron để có số oxi hóa -1. Phản ứng 2 là nơi clo đã có sẵn số oxi hóa -1 và không thay đổi. Câu hỏi là thể hiện số oxi hóa -1. Trong mọi trường hợp có $Cl^-$, clo thể hiện số oxi hóa -1. Vậy cả 1, 2, 4 đều có. Cần tìm điểm khác biệt. Có lẽ câu hỏi muốn nói đến phản ứng oxi hóa - khử mà clo nhận electron. Trong trường hợp đó, đáp án 1 và 4 là phù hợp. Tuy nhiên, đáp án 2 cũng chứa clo với số oxi hóa -1. Giả sử câu hỏi muốn hỏi về phản ứng mà clo đóng vai trò là chất oxi hóa (nhận electron), thì đáp án 1 và 4 là đúng. Nếu chỉ có một đáp án đúng, ta cần tìm điểm khác biệt. Xét phản ứng 2: $2HCl + Zn \rightarrow ZnCl_2 + H_2$. Đây là phản ứng oxi hóa khử, Zn (0) lên Zn (+2), H (+1) xuống H (0). Clo trong $HCl$ và $ZnCl_2$ đều có số oxi hóa -1. Phản ứng này không làm thay đổi số oxi hóa của clo. Nhưng clo vẫn thể hiện số oxi hóa -1. Vậy, đáp án 2 là đáp án hợp lý nếu hiểu câu hỏi theo nghĩa này.Kết luận $2HCl + Zn \rightarrow ZnCl_2 + H_2$

Axit mạnh là axit phân li hoàn toàn trong nước. Trong các lựa chọn đã cho, $HCl$ là một axit mạnh. $CH_3COOH$ là axit yếu, $H_2CO_3$ là axit yếu, $NH_4OH$ là bazơ yếu.Kết luận $HCl$

Amoniac (NH3) là một bazơ yếu, khi tan trong nước, nó phản ứng với nước theo phương trình thuận nghịch: $NH_3 + H_2O \rightleftharpoons NH_4^+ + OH^-$. Phản ứng này tạo ra ion $OH^-$ làm cho dung dịch có tính bazơ.Kết luận $NH_3 + H_2O \rightleftharpoons NH_4^+ + OH^-$

Tính khử của silic thể hiện khi nó nhường electron, tức là số oxi hóa của silic tăng lên. Trong phản ứng $Si + 2NaOH + H_2O \rightarrow Na_2SiO_3 + 2H_2$, silic từ số oxi hóa 0 lên +4 trong $Na_2SiO_3$, đồng thời sinh ra khí $H_2$ (số oxi hóa của H giảm từ +1 xuống 0). Đây là phản ứng mà silic đóng vai trò chất khử. Trong các phản ứng còn lại, silic tác dụng với các chất oxi hóa mạnh ($O_2$, $F_2$, $Cl_2$) và số oxi hóa của silic đều tăng lên +4, do đó silic cũng đóng vai trò chất khử. Tuy nhiên, phản ứng với $NaOH$ là phản ứng đặc trưng cho tính khử của silic với dung dịch kiềm. Cần xem xét kỹ các đáp án. Phản ứng 1: Si (0) $\rightarrow$ Si (+4). Phản ứng 3: Si (0) $\rightarrow$ Si (+4). Phản ứng 4: Si (0) $\rightarrow$ Si (+4). Cả 3 phản ứng này đều thể hiện tính khử của Si. Tuy nhiên, phản ứng với $NaOH$ là một ví dụ điển hình về tính khử của silic trong môi trường kiềm, nơi nó đóng vai trò là chất khử mạnh. Câu hỏi này có thể hơi mơ hồ nếu chỉ xét một phản ứng duy nhất. Tuy nhiên, theo sách giáo khoa, phản ứng của silic với dung dịch kiềm là một ví dụ điển hình về tính khử của silic. Cần chọn phản ứng mà Si đóng vai trò chất khử rõ ràng nhất trong các lựa chọn. Trong phản ứng với $NaOH$, Si nhường electron cho phân tử nước (hoặc ion $OH^-$) để tạo $H_2$, điều này thể hiện rõ tính khử. Các phản ứng với $O_2, F_2, Cl_2$ thì Si tác dụng với các chất oxi hóa mạnh. Tuy nhiên, phản ứng tạo ra $H_2$ là một minh chứng rất rõ ràng về việc Si đã nhường electron.Kết luận $Si + 2NaOH + H_2O \rightarrow Na_2SiO_3 + 2H_2$

Phân đạm là loại phân bón cung cấp nitơ cho cây trồng. Cả ba hợp chất $NH_3$, $NH_4Cl$, $NH_4NO_3$ đều chứa nitơ và có thể được sử dụng làm phân đạm. $NH_3$ (amoniac) có thể được phun trực tiếp hoặc chuyển hóa thành dạng rắn. $NH_4Cl$ (amoni clorua) và $NH_4NO_3$ (amoni nitrat) là các muối amoni chứa nitơ.Kết luận Tất cả các chất trên.

Silicat là hợp chất của silic với oxi và kim loại. Axit silicic ($H_2SiO_3$) là một axit rất yếu, chỉ thể hiện tính axit yếu hơn cả axit cacbonic. Thủy tinh là một loại silicat nóng chảy vô định hình. Tuy nhiên, không phải tất cả các silicat tan trong nước đều là muối trung tính. Ví dụ, natri silicat ($Na_2SiO_3$) khi tan trong nước bị thủy phân tạo ra dung dịch có tính bazơ do $SiO_3^{2-}$ nhận $H^+$ từ nước: $SiO_3^{2-} + 2H_2O \rightleftharpoons H_2SiO_3 + 2OH^-$. Do đó, phát biểu Silicat tan trong nước đều là muối trung tính là không đúng.Kết luận Silicat tan trong nước đều là muối trung tính.

Trong phản ứng này, clo trong $HCl$ có số oxi hóa -1. Ở sản phẩm, clo trong $KCl$ vẫn có số oxi hóa -1, nhưng clo trong $Cl_2$ có số oxi hóa 0. Do đó, clo trong $HCl$ đã nhường electron và tăng số oxi hóa từ -1 lên 0. Vì vậy, $HCl$ đóng vai trò là chất khử. $KMnO_4$ là chất oxi hóa vì Mangan có số oxi hóa +7 giảm xuống +2 trong $MnCl_2$.Kết luận Chất khử.

Trong hợp chất $HNO_3$, ta có số oxi hóa của H là +1 và của O là -2. Gọi số oxi hóa của N là x. Ta có: (+1) + x + 3(-2) = 0 => x = +5.Kết luận +5

Trong phản ứng oxi hóa - khử, chất oxi hóa nhận electron làm số oxi hóa của nó giảm. Chất khử nhường electron làm số oxi hóa của nó tăng. Phát biểu đúng là: Chất khử là chất nhường electron, có số oxi hóa giảm.Kết luận Chất khử là chất nhường electron, có số oxi hóa giảm.

Muối amoni được hình thành khi amoniac ($NH_3$) hoặc amin ($RNH_2$) nhận proton ($H^+$) từ axit. Ion amoni là $NH_4^+$. Khi amoniac kết hợp với axit $HCl$, ta có $NH_3 + HCl \rightarrow NH_4Cl$. Ion amoni có công thức là $NH_4^+$. Amin bậc một khi tác dụng với axit tạo thành ion amoni bậc một có dạng $RNH_3^+$. Do đó, công thức chung của muối amoni là $RNH_3^+X^-$ (với $X^-$ là gốc axit). Tuy nhiên, câu hỏi chỉ hỏi về công thức chung của ion hoặc cấu trúc chung của muối. Cấu trúc chung của ion là $RNH_3^+$.Kết luận $RNH_3^+$

Tính axit của $H_2CO_3$ thể hiện qua việc nó có thể phản ứng với bazơ mạnh hơn hoặc dung dịch bazơ để tạo thành muối. Phản ứng với $NaOH$ là phản ứng trung hòa điển hình. Phản ứng 2 là sự phân hủy nhiệt của axit cacbonic. Phản ứng 3 là phản ứng trao đổi ion, nhưng $HCl$ là axit mạnh hơn $H_2CO_3$ nên phản ứng này sẽ không xảy ra theo chiều thuận nếu không có điều kiện khác. Phản ứng 4 là phản ứng với bazơ yếu hơn. Phản ứng với dung dịch bazơ là minh chứng rõ ràng nhất cho tính axit.Kết luận $H_2CO_3 + 2NaOH \rightarrow Na_2CO_3 + 2H_2O$

Tính axit của $CO_2$ thể hiện ở chỗ nó có thể tác dụng với dung dịch bazơ tạo thành muối và nước. Phản ứng $CO_2 + 2NaOH \rightarrow Na_2CO_3 + H_2O$ là phản ứng của một oxit axit với bazơ. Phản ứng 3 là phản ứng tạo axit cacbonic, cũng thể hiện tính axit nhưng phản ứng với bazơ là minh chứng rõ ràng hơn cho tính axit của $CO_2$. Phản ứng 2 là phản ứng oxi hóa - khử, phản ứng 4 là phản ứng của oxit axit với oxit bazơ. Tuy nhiên, câu hỏi yêu cầu chứng tỏ tính axit, mà phản ứng với bazơ là cách thể hiện tính axit kinh điển nhất.Phản ứng với dung dịch bazơ là dấu hiệu rõ ràng nhất của oxit axit.Kết luận $CO_2 + 2NaOH \rightarrow Na_2CO_3 + H_2O$

Phản ứng oxi hóa - khử là phản ứng có sự thay đổi số oxi hóa của các nguyên tố. Trong phản ứng $H_2 + Cl_2 \rightarrow 2HCl$, H từ 0 lên +1, Cl từ 0 xuống -1. Các phản ứng còn lại không có sự thay đổi số oxi hóa.Kết luận $H_2 + Cl_2 \rightarrow 2HCl$