Trắc nghiệm Kết nối Tin học 10 bài Ứng xử trên môi trường số. Nghĩa vụ tôn trọng bản quyền
1. Việc sử dụng các đoạn mã nguồn (source code) công khai trên các nền tảng như GitHub có cần tuân thủ các quy định về bản quyền hay không?
A. Không, vì mã nguồn đó đã được công khai.
B. Có, tùy thuộc vào giấy phép mã nguồn (ví dụ: MIT, GPL, Apache) đi kèm, người dùng phải tuân thủ các điều khoản về ghi nhận tác giả, sửa đổi, phân phối.
C. Chỉ cần không bán lại mã nguồn.
D. Chỉ cần sử dụng cho mục đích cá nhân.
2. Hành vi piracy (cướp biển số) trong môi trường số đề cập đến việc gì?
A. Chia sẻ thông tin miễn phí trên mạng.
B. Việc sao chép, phân phối hoặc sử dụng trái phép các tác phẩm có bản quyền (phần mềm, nhạc, phim, sách...).
C. Sửa đổi mã nguồn của phần mềm.
D. Tìm kiếm thông tin trên các công cụ tìm kiếm.
3. Theo quan điểm phổ biến về ứng xử trên môi trường số, việc chia sẻ trái phép một bộ phim có bản quyền trên các nền tảng trực tuyến bị xem là gì?
A. Là hành động chia sẻ thông tin hữu ích.
B. Là hành vi vi phạm bản quyền nghiêm trọng.
C. Là việc sử dụng tác phẩm theo cách mới.
D. Là cách để quảng bá phim miễn phí.
4. Hành vi tải về và cài đặt một phần mềm thương mại trên nhiều máy tính khác nhau, vượt quá số lượng cho phép của giấy phép, được xem là gì?
A. Là việc tối ưu hóa chi phí sử dụng.
B. Là hành vi vi phạm bản quyền và điều khoản cấp phép.
C. Là cách để chia sẻ phần mềm.
D. Là hoạt động bình thường khi mua phần mềm.
5. Theo các nguyên tắc phổ biến về đạo đức số, tại sao việc đạo văn (plagiarism) trong các bài viết, báo cáo lại bị lên án nghiêm khắc?
A. Vì nó làm cho bài viết trông chuyên nghiệp hơn.
B. Vì nó thể hiện sự thiếu trung thực, không tôn trọng công sức của người sáng tạo gốc và làm sai lệch giá trị tri thức.
C. Vì nó làm giảm tính độc đáo của bài viết.
D. Vì nó yêu cầu nhiều công sức hơn để tìm nguồn.
6. Khi sử dụng một đoạn trích từ bài báo trên mạng để minh họa cho bài thuyết trình cá nhân, điều quan trọng nhất cần thực hiện để tôn trọng bản quyền là gì?
A. Chỉ sử dụng một vài câu ngắn.
B. Xin phép tác giả bài báo.
C. Ghi rõ tên tác giả, tên bài báo và nguồn gốc xuất xứ của đoạn trích.
D. Không sử dụng nếu bài báo đó đã có phiên bản miễn phí.
7. Khi một người sáng tạo nội dung số (ví dụ: YouTuber, blogger) đăng tải video hoặc bài viết của mình lên mạng, họ đang sử dụng quyền nào của mình?
A. Quyền được sao chép tác phẩm.
B. Quyền được phân phối tác phẩm.
C. Quyền tác giả, bao gồm quyền công bố, cho phép người khác sử dụng tác phẩm của mình.
D. Quyền được sửa đổi tác phẩm.
8. Khi bạn thấy một bài viết hay trên mạng xã hội và muốn chia sẻ lại trên trang cá nhân của mình, hành vi nào sau đây là tôn trọng bản quyền nhất?
A. Sao chép toàn bộ nội dung và đăng lên trang của mình.
B. Sử dụng chức năng chia sẻ hoặc retweet của nền tảng mạng xã hội, hoặc ghi rõ nguồn gốc, tên tác giả của bài viết.
C. Chỉnh sửa lại nội dung một chút rồi đăng lên.
D. Không cần làm gì cả vì đó là trên mạng.
9. Hành vi nào sau đây KHÔNG được coi là vi phạm bản quyền trong môi trường số?
A. Tải và chia sẻ một cuốn sách điện tử có bản quyền mà không được phép.
B. Sử dụng một đoạn nhạc nền có bản quyền trong video cá nhân mà không xin phép.
C. Trích dẫn một đoạn văn ngắn từ bài báo khoa học và ghi rõ nguồn để phục vụ mục đích nghiên cứu cá nhân.
D. Tạo một trang web sao chép nội dung từ các trang web khác mà không xin phép.
10. Khi tạo một bài thuyết trình bằng PowerPoint, việc chèn một bài hát có bản quyền vào làm nhạc nền mà không xin phép tác giả có thể bị xem là gì?
A. Là hoạt động sáng tạo thông thường.
B. Là hành vi vi phạm bản quyền nếu bài hát đó không thuộc phạm vi công cộng hoặc không có giấy phép sử dụng.
C. Chỉ là vi phạm nếu bài thuyết trình được phát hành rộng rãi.
D. Là cách để làm bài thuyết trình hấp dẫn hơn.
11. Lý do chính mà việc tôn trọng bản quyền là một nghĩa vụ quan trọng trong môi trường số là gì?
A. Để giảm chi phí cho người sử dụng.
B. Để khuyến khích sự sáng tạo và đảm bảo quyền lợi hợp pháp của người tạo ra nội dung.
C. Để làm cho Internet trở nên có trật tự hơn.
D. Để tăng tính cạnh tranh trên thị trường.
12. Phân biệt giữa phần mềm miễn phí (freeware) và phần mềm nguồn mở (open-source software) về quyền sử dụng và sửa đổi là gì?
A. Freeware cho phép sửa đổi mã nguồn, Open-source thì không.
B. Freeware chỉ được sử dụng miễn phí, còn Open-source cho phép xem, sửa đổi và phân phối mã nguồn theo các điều khoản nhất định.
C. Cả hai đều cho phép sửa đổi mã nguồn và bán lại.
D. Freeware là phần mềm không có bản quyền, Open-source là phần mềm có bản quyền.
13. Việc tải nhạc từ các trang web không rõ nguồn gốc hoặc yêu cầu thanh toán mà không có sự cho phép của chủ sở hữu bản quyền được xem là hành vi gì?
A. Sử dụng hợp lý cho mục đích cá nhân.
B. Chia sẻ kiến thức.
C. Vi phạm bản quyền và có thể bị xử lý theo pháp luật.
D. Hoạt động bình thường trong thời đại số.
14. Theo quy định về bản quyền, việc tạo ra một tác phẩm phái sinh (ví dụ: làm phụ đề cho một bộ phim nước ngoài) có cần xin phép chủ sở hữu bản quyền của tác phẩm gốc hay không?
A. Không, vì chỉ là làm phụ đề.
B. Luôn cần xin phép chủ sở hữu quyền tác giả của tác phẩm gốc.
C. Chỉ cần ghi rõ tên người dịch phụ đề.
D. Chỉ cần sử dụng phụ đề cho mục đích cá nhân.
15. Việc sử dụng một bức ảnh có bản quyền làm ảnh đại diện (avatar) trên mạng xã hội mà không xin phép chủ sở hữu có thể bị coi là gì?
A. Là hành động sáng tạo cá nhân.
B. Là cách để thể hiện cá tính.
C. Là một hình thức sao chép và sử dụng tác phẩm có bản quyền mà không được phép.
D. Là việc làm phổ biến và không ai quan tâm.
16. Hành vi nào sau đây bị coi là vi phạm bản quyền khi sử dụng hình ảnh tìm thấy trên mạng Internet?
A. Tải hình ảnh về máy tính cá nhân để xem.
B. Chỉnh sửa hình ảnh bằng phần mềm chỉnh sửa ảnh để cá nhân hóa.
C. Sử dụng hình ảnh trên trang web cá nhân mà không xin phép và không ghi rõ nguồn gốc.
D. Chia sẻ liên kết (link) đến hình ảnh trên mạng xã hội.
17. Một blogger đăng tải một bức ảnh mình chụp được cho phép sử dụng theo giấy phép CC BY-SA (Ghi nhận tác giả - Chia sẻ tương tự). Blogger này có nghĩa vụ gì khi đăng tải lại một bức ảnh khác dưới cùng giấy phép này?
A. Chỉ cần ghi nhận tác giả của bức ảnh đầu tiên.
B. Phải ghi nhận tác giả của bức ảnh thứ hai, và nếu bức ảnh thứ hai được sửa đổi, thì sản phẩm sửa đổi cũng phải được phát hành dưới giấy phép tương tự (CC BY-SA).
C. Không cần ghi nhận tác giả vì đó là giấy phép chia sẻ tương tự.
D. Chỉ cần ghi nhận tác giả nếu sử dụng cho mục đích thương mại.
18. Phần mềm có bản quyền khi được cài đặt trên máy tính cá nhân có những quyền và nghĩa vụ nào đối với người sử dụng?
A. Được phép cài đặt trên nhiều máy tính khác nhau.
B. Được phép sửa đổi mã nguồn để cải thiện hiệu năng.
C. Chỉ được sử dụng theo các điều khoản cấp phép (license) đã đồng ý, thường là cho một hoặc một số máy nhất định.
D. Được phép bán lại bản quyền cho người khác mà không cần thông báo.
19. Khi một tác phẩm được cấp phép theo Giấy phép Creative Commons (CC), người sử dụng cần chú ý điều gì nhất để tuân thủ quy định?
A. Luôn phải trả phí bản quyền.
B. Phải tuân thủ các điều khoản cụ thể của loại giấy phép CC đó (ví dụ: ghi nhận tác giả, không sử dụng cho mục đích thương mại, không phái sinh tác phẩm,...).
C. Chỉ được sử dụng cho mục đích giáo dục.
D. Không được thay đổi nội dung tác phẩm.
20. Khi một công ty phát hành một phiên bản mới của phần mềm, họ thường thay đổi các điều khoản cấp phép (license) để phù hợp với các tính năng mới. Người dùng có nghĩa vụ gì?
A. Tiếp tục sử dụng theo điều khoản cũ.
B. Đọc và đồng ý với các điều khoản cấp phép mới trước khi sử dụng phiên bản cập nhật.
C. Yêu cầu công ty giữ nguyên điều khoản cũ.
D. Ngừng sử dụng phần mềm nếu không đồng ý với điều khoản mới.
21. Hành vi chia sẻ màn hình (screen sharing) trong một cuộc họp trực tuyến với đồng nghiệp về một tài liệu có bản quyền cần tuân thủ nguyên tắc nào?
A. Chỉ chia sẻ khi tất cả mọi người đều có bản sao tài liệu.
B. Tuân thủ các quy định về bản quyền và nội dung cuộc họp, đảm bảo chỉ chia sẻ với những người có quyền truy cập hợp pháp và cho mục đích công việc được phép.
C. Chia sẻ thoải mái vì đó là môi trường riêng tư.
D. Yêu cầu mọi người ghi âm lại cuộc họp.
22. Thế nào là tác phẩm thuộc phạm vi công cộng (public domain)?
A. Tác phẩm được tạo ra bởi công chúng.
B. Tác phẩm mà quyền tác giả đã hết hạn hoặc chưa bao giờ tồn tại, có thể sử dụng tự do.
C. Tác phẩm được chia sẻ miễn phí trên Internet.
D. Tác phẩm được chính phủ bảo trợ.
23. Theo quy định của pháp luật Việt Nam về quyền tác giả, việc sử dụng một phần tác phẩm phái sinh (ví dụ: bản dịch, phóng tác, chuyển thể, biên soạn, chỉnh lý, làm lại,...) của tác phẩm gốc có cần xin phép tác giả gốc hay không?
A. Không cần xin phép nếu chỉ sử dụng một phần nhỏ.
B. Luôn cần xin phép tác giả gốc, trừ khi tác phẩm đã thuộc phạm vi công cộng.
C. Chỉ cần ghi rõ tên tác giả gốc.
D. Chỉ cần xin phép nếu tác phẩm phái sinh được sử dụng cho mục đích thương mại.
24. Khi bạn tạo một video và sử dụng một đoạn nhạc có bản quyền mà không xin phép, bạn có thể đối mặt với hậu quả pháp lý nào?
A. Không có hậu quả gì vì đó là video cá nhân.
B. Video có thể bị gỡ bỏ, tài khoản bị khóa, hoặc bị yêu cầu bồi thường thiệt hại cho chủ sở hữu bản quyền.
C. Chỉ bị nhắc nhở lần đầu.
D. Được khen thưởng vì đã sử dụng nhạc phổ biến.
25. Khi sử dụng một phần mềm miễn phí (freeware) được tải về từ Internet, người dùng cần lưu ý điều gì để tránh vi phạm bản quyền hoặc điều khoản sử dụng?
A. Có thể tùy ý thay đổi mã nguồn của phần mềm.
B. Có thể bán lại phần mềm cho người khác.
C. Đọc và tuân thủ các điều khoản sử dụng đi kèm (nếu có), không sử dụng vào mục đích thương mại nếu giấy phép không cho phép.
D. Luôn phải cập nhật phần mềm lên phiên bản mới nhất.
