Category:
[Cánh diều] Trắc nghiệm Hoá học 10 Bài 13 Phản ứng oxi hóa – khử
Tags:
Bộ đề 1
7. Trong phản ứng nào sau đây, tất cả các nguyên tố đều có sự thay đổi số oxi hóa?
Ta xét sự thay đổi số oxi hóa trong từng phản ứng. Phản ứng 1: N từ 0 xuống -3, H từ 0 lên +1. Có thay đổi. Phản ứng 2: Số oxi hóa của Ca, C, O trong $CaCO_3$, CaO, $CO_2$ lần lượt là +2, +4, -2; +2, -2; +4, -2. Không có sự thay đổi số oxi hóa của bất kỳ nguyên tố nào. Phản ứng 3: C trong $CH_4$ là -4, O trong $O_2$ là 0, C trong $CO_2$ là +4, H trong $CH_4$ là +1, O trong $O_2$ là 0, H trong $H_2O$ là +1, O trong $H_2O$ là -2. Số oxi hóa của C tăng từ -4 lên +4. Số oxi hóa của O giảm từ 0 xuống -2. Số oxi hóa của H không đổi (+1). Như vậy, C và O có sự thay đổi số oxi hóa. Phản ứng 4: Đã phân tích ở câu trước, không có sự thay đổi số oxi hóa. Vậy câu hỏi này có vẻ sai sót hoặc cách diễn đạt cần làm rõ hơn. Ý của câu hỏi có lẽ là phản ứng nào có sự thay đổi số oxi hóa của ít nhất hai nguyên tố khác nhau. Phản ứng 1: N và H thay đổi. Phản ứng 3: C và O thay đổi. Phản ứng 2 và 4 không có sự thay đổi. Giữa 1 và 3, cả hai đều là phản ứng oxi hóa - khử. Tuy nhiên, yêu cầu tất cả các nguyên tố đều có sự thay đổi số oxi hóa là không đúng với cả hai. Ta giả định câu hỏi muốn hỏi phản ứng oxi hóa - khử nào có nhiều nguyên tố thay đổi số oxi hóa nhất hoặc phản ứng nào thể hiện rõ sự oxi hóa và khử của các nguyên tố khác nhau. Xét lại phản ứng 3: $CH_4$ (C:-4, H:+1) + $2O_2$ (O:0) $\rightarrow CO_2$ (C:+4, O:-2) + $2H_2O$ (H:+1, O:-2). C: -4 $\rightarrow$ +4 (tăng); O: 0 $\rightarrow$ -2 (giảm); H: +1 $\rightarrow$ +1 (không đổi). Chỉ có 2 nguyên tố thay đổi. Phản ứng 1: $N_2$ (N:0) + $3H_2$ (H:0) $\rightarrow 2NH_3$ (N:-3, H:+1). N: 0 $\rightarrow$ -3 (giảm); H: 0 $\rightarrow$ +1 (tăng). Cũng chỉ có 2 nguyên tố thay đổi. Có lẽ câu hỏi muốn hỏi phản ứng nào là phản ứng oxi hóa - khử, mà phản ứng 2 và 4 không phải. Giả sử câu hỏi đúng là Phản ứng nào sau đây là phản ứng oxi hóa - khử?. Khi đó cả 1 và 3 đều đúng. Nhưng yêu cầu tất cả các nguyên tố đều có sự thay đổi là sai. Ta xem xét lại đề bài gốc và giả định có thể có sai sót nhỏ trong câu hỏi. Nếu xét theo ý nghĩa có sự tham gia của cả chất oxi hóa và chất khử rõ ràng, thì cả 1 và 3 đều là phản ứng oxi hóa khử. Tuy nhiên, phản ứng 3 có sự tham gia của đơn chất oxi là chất oxi hóa mạnh và hydrocarbon là chất khử. Phản ứng 1 là phản ứng tổng hợp amoniac, cũng là phản ứng oxi hóa khử. Nếu câu hỏi là Phản ứng nào KHÔNG phải là phản ứng oxi hóa khử?, thì câu 4 là đáp án. Nếu câu hỏi là Phản ứng nào là phản ứng oxi hóa khử?, thì 1 và 3 đều đúng. Với cách diễn đạt tất cả các nguyên tố đều có sự thay đổi số oxi hóa, thì không có đáp án nào đúng hoàn toàn. Tuy nhiên, trong các lựa chọn, phản ứng 3 ($CH_4$ cháy) là một ví dụ điển hình của phản ứng oxi hóa khử nơi cả nguyên tố cacbon và oxi đều thay đổi số oxi hóa. Phản ứng 1 cũng vậy (N và H). Phản ứng 2 và 4 không phải là phản ứng oxi hóa khử. Giả sử có sự nhầm lẫn trong câu hỏi và ý muốn hỏi Phản ứng nào là phản ứng oxi hóa khử?, thì cả 1 và 3 là đáp án. Tuy nhiên, nếu phải chọn một đáp án duy nhất và xét đến sự thay đổi số oxi hóa của các nguyên tố chính tham gia, phản ứng 3 là một ví dụ rõ ràng. Ta chọn đáp án 3 với giả định câu hỏi muốn nhấn mạnh sự thay đổi số oxi hóa của các nguyên tố tham gia chính trong phản ứng đốt cháy. Kết luận: $CH_4 + 2O_2 \rightarrow CO_2 + 2H_2O$